การทำงานในออสเตรเลียของนักเรียนไทยกับการเติมเต็มประสบการณ์และแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่าย
นักเรียนและผู้ปกครองมักจะสอบถามอยู่บ่อยๆเกี่ยวกับความสามารถในการทำงานขณะศึกษาในประเทศออสเตรเลีย เพราะว่าจะช่วยเติมเต็มการศึกษาและประสบการณ์ชีวิตของนักเรียน รวมถึงการช่วยเหลือแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายในช่วงที่อาศัยอยู่ที่ออสเตรเลียและประสบการณ์การทำงานที่จะได้รับจากพื้นที่ที่กำลังศึกษาอยู่ วีซ่านักเรียนส่วนใหญ่อนุญาตให้นักเรียนทำงานได้มากถึง 40 ชั่วโมงต่อทุกสองสัปดาห์ ในขณะที่นักเรียนยังอยู่ในหลักสูตรตามภาคการศึกษา และไม่จำกัดจำนวนชั่วโมงระหว่างช่วงพักการศึกษา แต่ก่อนที่ท่านจะดำเนินการใดๆกับงานที่ได้รับค่าจ้าง ท่านต้องแน่ใจว่าวีซ่าของท่านอนุญาตให้ท่านทำงานที่ได้รับค่าจ้างได้ โดยท่านสามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ของหน่วยงานตรวจคนเข้าเมืองและพลเมือง
Working in Australia
นักเรียนต่างชาติส่วนใหญ่เลือกมาเรียนที่ออสเตรเลียเพราะสามารถทำงาน Part -Timeได้ถูกต้องตามกฎหมาย สำหรับนักเรียนไทยก็เช่นเดียวกัน จากรายงานการสำรวจตัวแทนการศึกษาของประเทศไทย ประจำปี ค.ศ.2013 (Thailand’s Education Agent Survey Report 2013) พบว่า ตลาดการไปศึกษาต่อประเทศออสเตรเลียของประเทศไทย ในปัจจุบัน 5 ปัจจัยสูงสุดของการเติบโตทางการตลาดได้แก่
1. ปัจจัยการทำงาน Part- time ได้ถูกต้องตามกฎหมายสำหรับวีซ่านักเรียน (Part- time rights for student visa) จำนวน 22 %
2. ปัจจัยค่าเล่าเรียนและค่าครองชีพสามารถที่จ่ายได้ราคาไม่แพง (Affordable tuition fee and living expenses) จำนวน 21 %
3. ปัจจัยการจัดลำดับมหาวิทยาลัย / มาตรฐานการศึกษาสูง (University ranking / high education standard ) จำนวน 20 %
4. ปัจจัย เรื่องญาติและเพื่อนที่อาศัยในประเทศออสเตรเลีย จำนวน 19 %
5. ปัจจัย เรื่องระยะเวลาในการศึกษา (Duration of study) จำนวน 18 %
รูปที่ 1 Top five factors market growth
งานที่ได้รับค่าจ้างและประเภทของงาน
ประเทศออสเตรเลียมีอุตสาหกรรมที่หลากหลายและอุตสาหกรรมเหล่านั้นก็เปิดโอกาสให้มีการจ้างงานแบบ Part- time ได้แก่
– ธุรกิจค้าปลีก เช่น ซุปเปอร์มาเก็ต ห้างสรรพสินค้า และร้านขายเสื้อผ้า
– งานบริการ เช่น คาเฟ่ บาร์ และห้องอาหาร
– งานท่องเที่ยว เช่น โรงแรม ที่พัก
– งานด้านการเกษตร เช่น ทำฟาร์ม หรือรับจ้างเก็บผลไม้
– งานขาย และ การตลาดทางโทรศัพท์
– การบริหารหรือมีบทบาทในธุรการทั่วไป
– งานสอนพิเศษ
ประเภทของงาน
นักเรียนต่างชาติส่วนใหญ่มักจะทำงานตามร้านค้า งานด้านการบริการ และงานด้านการจัดการ ค่าจ้างจะขึ้นอยู่กับชนิดของงานที่ทำและอายุของผู้ทำงาน ซึ่งอาจได้รายได้มากขึ้นสำหรับการทำงานในวันอาทิตย์หรือวันหยุดราชการ การสอนหนังสือให้นักเรียนที่มีอายุน้อยกว่า ในวิชาที่เรียนหรือสอนภาษาที่ถนัด เป็นวิธีหารายได้พิเศษซึ่งมีรายได้ดี ติวเตอร์ หรือ ผู้ช่วยสอนสามารถทำรายได้ถึง 40 ดอลล่าร์ออสเตรเลียต่อชั่วโมง
หากท่านมีวุฒิการศึกษาอยู่แล้ว และ/หรือ มีประสบการณ์ในการทำงานในระดับมืออาชีพ ท่านอาจจะเลือกงานที่มีหลักประกันแบบชั่วคราว หรือเลือกทำแบบPart-time ในสาขาของท่านก็ได้
สิทธิของท่าน
ทุกคนที่ทำงานในออสเตรเลียรวมทั้งนักศึกษาต่างชาติหรือผู้ที่มีวีซ่าเข้ามาทำงานในช่วงพักร้อนต่างๆก็มีสิทธิขั้นพื้นฐานในการทำงาน สิทธิโดยชอบธรรมที่ได้รับการปกป้องเหล่านั้นคือ
– ค่าแรงขั้นต่ำ
– การเรียกร้องเมื่อถูกเลิกจ้างแบบไม่เป็นธรรม (ถ้าท่านถูกไล่ออกจากงาน)
– ช่วงเวลาหยุดและพัก
– สภาพแวดล้อมการทำงานที่ดีต่อสุขภาพและความปลอดภัย
นายจ้างส่วนใหญ่ในประเทศออสเตรเลียจะอยู่ภายใต้ “คำชี้ขาด” ซึ่งจะกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำและเงื่อนไขสำหรับสายการทำงานหรือในอุตสาหกรรม หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสิทธิการทำงานของท่าน สามารถเข้าไปดูได้ที่เว็บไซต์การทำงานที่เป้นของรัฐบาลออสเตรเลีย (Government’s Fair work)
การอนุญาตให้ทำงาน
หากถือวีซ่านักเรียน นักเรียนมีสิทธิ์ที่จะทำงานขณะพำนักอยู่ในประเทศออสเตรเลีย ทั้งนี้สิทธิ์ดังกล่าวมีเงื่อนไขหลายประการ เช่น
– ต้องเริ่มเรียนหลักสูตรที่ลงทะเบียนไว้ก่อนที่จะเริ่มทำงาน
– ทำงานได้ไม่เกิน 40 ชั่วโมงต่อ 2 สัปดาห์ ในช่วงเปิดภาคเรียนและไม่จำกัดชั่วโมงในช่วงปิดภาคเรียน
– สามารถทำงานได้ต่อเมื่อกระทรวงตรวจคนเข้าเมืองและการเป็นพลเมือง (DIAC) ได้พิจารณาแล้วว่า หลักสูตรเป็นแบบ “In session” หมายถึงอยู่ในช่วงภาคการศึกษาตามที่ได้ประกาศไว้
(รวมถึงเวลาการสอบ) ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับเงื่อนไขการทำงานได้ที่ www.immi.gov.au/students
การหางานทำ
การหางานทำในประเทศออสเตรเลียมีหลายวิธี เช่น
– หาจากหนังสือพิมพ์และทางเว็บไซต์หางานออนไลน์
– บางสถาบันการศึกษาจะมีบอร์ดประกาศตำแหน่งงานและมีแบบออนไลน์ด้วย ดังนั้นจึงควรติดต่อกับเจ้าหน้าที่ที่ให้การสนับสนุนนักศึกษาต่างชาติเพื่อให้พวกเขาช่วยมองหาตัวเลือกในงานที่สถาบันเสนอ
– ลงทะเบียนกับบริษัทจัดหางาน ซึ่งบริษัทเหล่านี้จะช่วยหางานแบบชั่วคราวหรืองานระยะสั้นให้ได้
การหางานทางออนไลน์
ส่วนใหญ่ตำแหน่งงานว่างในออสเตรเลียจะมีการประกาศทางเว็บไซต์ สามารถดูได้ที่เว็บดังต่อไปนี้ http://www.seek.com.au , http://www.mycareer.com.au , http://www.careerone.com.au , http://www.studyandwork.com.au นอกจากนี้ สำนักงานฝ่ายต่างประเทศของสถาบันการศึกษาอาจมีคำแนะนำเพิ่มเติม
หนังสือพิมพ์ : http://www.newspapers.com.au
มีรายชื่อหนังสือพิมพ์หลักของออสเตรเลีย สามารถเลือกรัฐหรือเขตการปกครองพิเศษที่พำนักอยู่เพื่อเรียกดูฐานข้อมูลของหนังสือพิมพ์ หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นมีการประกาศตำแหน่งว่างในหัวข้อ “Help Wanted” ในหน้าหางาน
บอร์ดประกาศของมหาวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยในออสเตรเลียส่วนใหญ่มีสำนักงานบริการจัดหางาน โดยมีประกาศรับสมัครงานจากผู้จ้างงานที่อยู่ในพื้นที่ใกล้เคียง
รัฐบาลออสเตรเลีย
รวบรวมรายชื่อตำแหน่งงานว่างโดยดูได้จาก http://www.jobsearch.gov.au/keylinks/jobboards.aspx
ภาษี
ทุกคนที่ทำงานในประเทศออสเตรเลียจะต้องจ่ายภาษีและจำนวนภาษีที่จ่ายนั้นขึ้นอยู่กับรายได้ของแต่ละคน ระบบภาษีของออสเตรเลียดำเนินการโดยสำนักงานสรรพากรออสเตรเลีย (ATO) ผู้มีรายได้ มีหน้าที่ขอหมายเลขประจำตัวผู้เสียภาษี (TFN) เพื่อให้สามารถทำงานในออสเตรเลียได้ หมายเลขดังกล่าวเป็นหมายเลขประจำตัวเพื่อการเสียภาษีโดยเฉพาะ ซึ่งทางนายจ้างจะให้กรอกแบบฟอร์มการเสียภาษี เมื่อเริ่มต้นทำงาน หากไม่ได้ให้หมายเลขประจำตัวผู้เสียภาษี ผู้ทำงานจะถูกหักภาษีในอัตราสูงสุดของภาษีรายได้ส่วนบุคคล ซึ่งหมายความว่าจะได้รับค่าจ้างน้อยลง สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม เรื่องภาษีสามารถดูได้ที่ http://www.ato.gov.au
สิทธิและความรับผิดชอบในสถานที่ทำงาน
การที่นักเรียนต่างชาติส่วนใหญ่เลือกมาเรียนที่ออสเตรเลียเพราะสามารถทำงาน Part-timeได้ถูกต้องตามกฎหมาย แต่บางครั้งอาจถูกนายจ้างเอารัดเอาเปรียบโดยให้ทดลองงานฟรี หรือจ่ายค่าตอบแทนให้ต่ำกว่าที่กฎหมายกำหนด ซึ่งมีการสำรวจมาแล้วโดย Worker’s Union United Voice ว่ากว่า 79% ของนักเรียนต่างชาติไม่รู้ข้อกำหนดกฎหมายเรื่องสิทธิประโยชน์ของตนเอง จึงทำให้แนวโน้มที่นายจ้างจะเอารัดเอาเปรียบนักเรียนต่างชาตินั้นมีเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เป็นที่น่าตกใจว่านักเรียนต่างชาติส่วนหนึ่งได้รับค่าแรงอยู่ที่ชั่วโมงละ 10 AUD หรือน้อยกว่า และมีนักเรียนต่างชาติอีก 60% ที่ได้รับค่าแรงต่ำกว่ากฎหมายกำหนด และกว่า 76% ไม่ได้รับค่าแรงชดเชยกรณีที่ทำงานวันหยุดหรือทำงานล่วงเวลา สาเหตุที่ทำให้นักเรียนต่างชาติถูกเอารัดเอาเปรียบเนื่องมาจากนักเรียนต่างชาติคิดว่าตนเองนั้นมีข้อจำกัดในเรื่องของภาษาอังกฤษและวีซ่า แต่แท้ที่จริงเพื่อให้ได้ประโยชน์สูงสุดในการทำงานที่ได้ทั้งประสบการณ์ชีวิตและค่าตอบแทนที่คุ้มค่า นักเรียนควรจะศึกษาเกี่ยวกับกฎหมายต่างๆก่อนทำงานด้วยเพื่อสิทธิประโยชน์ของตนเองและเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้นายจ้างรู้จักคุณค่าของนักเรียนต่างชาติด้วย และในเบื้องต้น สิ่งที่ควรรู้ก่อนก็คือ
– ค่าแรงขั้นต่ำที่ถูกต้องตามกฎหมาย คือ 16.32 AUD ต่อชั่วโมง
– การทดลองงานใดๆในออสเตรเลียที่ไม่จ่ายค่าจ้าง ถือว่าผิดกฎหมาย
ดังนั้น ก่อนที่จะเริ่มต้นทำงาน ควรศึกษาเรื่องสิทธิตามกฎหมายในฐานะพนักงานและหน้าที่รับผิดชอบที่มีต่อนายจ้าง การที่เป็นนักเรียนต่างชาติไม่ได้หมายความว่าจะไม่ได้สิทธิต่างๆเท่าเทียมกับผู้อื่น สามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ http://www.fairwork.gov.au หรือโทร 13 13 94 ทั้งนี้รัฐบาลออสเตรเลียได้มีหน่วยงานชื่อ Fair Work OMBUDSMAN ซึ่งคอยช่วยให้คำปรึกษา ให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์และรับข้อร้องเรียนนักเรียนต่างชาติ โดยมีล่ามคนไทย โทร 131 450 และมีเว็บไซต์ภาษาไทยไว้ให้สำหรับนักเรียนไทยในออสเตรเลียด้วย สามารถอ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ http://www.fairwork.gov.au/languages/thai
การจ่ายเงินค่าจ้าง
นักเรียนมีสิทธิที่จะได้รับค่าจ้างตามอัตราจ้างขั้นพื้นฐาน ตามเกณฑ์อายุและลักษณะงาน นายจ้างส่วนใหญ่จะจ่ายค่าจ้างในอัตราที่สูงกว่าอัตราขั้นพื้นฐาน ประเด็นที่ควรทราบมีดังต่อไปนี้
– นายจ้างจะต้องจ่ายเงินให้ในอัตราที่ถูกต้องและยึดตามชั่วโมงในการทำงาน
– การจ่ายเงินค่าจ้างต้องจ่ายเป็นประจำ ลูกจ้างชั่วคราวและไม่ประจำจะได้รับค่าจ้างเป็นรายสัปดาห์ตามชั่วโมงการทำงานที่ทำไปแล้ว นั่นคือจะได้รับเงินค้างชำระไม่ใช่เงินล่วงหน้า สลิปการจ่ายเงินค่าจ้างต้องมีข้อมูลของนายจ้าง (รวมถึงหมายเลขธุรกิจออสเตรเลีย หรือ ABN), จำนวนชั่วโมงการจ้างงาน ภาษีค่ากองทุนเงินสะสมและจำนวนเงินค่าจ้าง
– ไม่ควรต้องถูกหักเงินเพื่อจ่ายทดแทนสิ่งต่างๆ เช่น ลูกค้าไม่ยอมชำระเงิน
– ควรได้รับเงินค่าจ้างในช่วงทดลองงาน
– หากทำงานในวันหยุดสาธารณะ ควรจะได้รับค่าแรงเพิ่มขึ้นสำหรับวันดังกล่าว ควรได้รับค่าจ้างในอัตราที่สูงกว่าปกติ สำหรับการทำงานในวันหยุดสุดสัปดาห์ หากต้องการความช่วยเหลือ สอบถามเรื่องการจ้างงาน หรือมีข้อพิพาทต่างๆ สามารถติดต่อได้ที่ http://www.fairwork.gov.au หรือโทร 13 13 94
ผู้เขียนและเรียบเรียงบทความฉบับนี้มิได้มีวัตถุประสงค์ให้ผู้ถือวีซ่านักเรียนมุ่งหวังในเรื่องการทำงานเป็นสำคัญแต่ขอให้คิดเสมอว่าเป้าหมายที่สำคัญคือการมาศึกษาหาความรู้ การทำงานเป็นเพียงส่วนประกอบหนึ่งในการเติมเต็มประสบการณ์ชีวิต เพื่อการฝึกความอดทน ขยัน ความรับผิดชอบรู้จักการบริหารเวลา และแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายส่วนหนึ่งเท่านั้น
ผู้เขียนและเรียบเรียง
สมนึก ชูสุวรรณ
ค.อ.บ. พระจอมเกล้าลาดกระบัง
น.บ. มหาวิทยาลัยรามคำแหง
วท.ม. มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์
แหล่งข้อมูล
1.Thailand’s Education Agent Survey Report 2013 เอกสารประกอบการสัมมนา Australia Visa Information Session and Networking Reception 24 January 2014
2. เอกสารประกอบการสัมมนา: Australia Future Unlimited Education Agent Training Bangkok 2013
3. http://www.fairwork.gov.au
4. http://www.studyinaustralia.gov.au
5. http://www.immi.gov.au/students
6. Fairwork Government Australia Youtube Channel
